Is the mind a form of energy or a controller of energy?

Is the mind a form of energy or a controller of energy?

ခဲယဥ္းေသာ သတၱိ

ေကာင္းတာေတြအတြက္
အေသရဲတဲ့ သတၱိက လြယ္
သူရဲေကာင္းေတြ ေပါတယ္။
မေကာင္းတာကိုသိ
မွားမိတာကို ဝန္ခံ
႐ိုးသားစြာ အယူခံဖို႔အေရး
ေတြးေတာင္ မေတြးရဲၾက။
နန္းေတာ္တိုင္ ထံုးသုတ္တဲ့
"လက္ညႇိဳးျဖတ္"မင္းရဲ႕ အရွက္ရိွသတၱိ
ငါအႀကိမ္ႀကိမ္ ဦးညႊတ္မိ။

အ႐ိုး

ေတာင္ျပာျပာေအာက္က အ႐ိုး
ေတာင္ကတံုးေတြေအာက္က အ႐ိုး
ေက်ာက္ၿဖံဳးေျမေအာက္က အ႐ိုး
ႏုန္းတင္ေျမေတြေအာက္က အ႐ိုး
ဂဝံေျမေအာက္က အ႐ိုး
ရြံ႕ေျမေအာက္က အ႐ိုး
ေက်ာက္စရစ္ေျမေအာက္က အ႐ိုး
သဲေျမေတြေအာက္က အ႐ိုး
စနယ္ေျမေတြေအာက္က အ႐ိုး
အဲဒီအ႐ိုးေတြ ေကာက္ခဲ့ ...

ကၽြန္းပင္ေတြၾကားက အ႐ိုး
ထန္းပင္ေတြၾကားက အ႐ိုး
တမာပင္ၾကားက အ႐ိုး
ရာဘာပင္ၾကားက အ႐ိုး
ဝါးပင္ေတြၾကားက အ႐ိုး
ခ်ယ္ရီပင္ေအာက္က အ႐ိုး
ေတာင္ဇလပ္ပင္ေအာက္က အ႐ိုး
ထင္း႐ူးပင္ေအာက္က အ႐ိုး
စိန္ပန္းပင္ေအာက္က အ႐ိုး
စြယ္ေတာ္ပင္ေအာက္က အ႐ိုး
သစ္ပုပ္ပင္ေအာက္က အ႐ိုး
အဲဒီအ႐ိုးေတြ ေကာက္ခဲ့ ...

ပင္လယ္ကမ္းေျခက အ႐ိုး
ျမစ္ေအာက္ၾကမ္းေျမက အ႐ိုး
အင္းေရေတြထဲက အ႐ိုး
ကန္ေျမျပင္ေအာက္က အ႐ိုး
ေခ်ာင္းေရအျပင္ေအာက္က အ႐ိုး
ေျမာင္းေရအလ်ဥ္ေအာက္က အ႐ိုး
အဲဒီအ႐ိုးေတြ ေကာက္ခဲ့ ....


ေက်ာက္ၾကမ္းလမ္းေဘးက အ႐ိုး
ေျမနီလမ္းေဘးက အ႐ိုး
လမ္းသြယ္ေလးက အ႐ိုး
ေပတရာလမ္းေအာက္က အ႐ိုး
ဗ်ဴဟာလမ္းတစ္ေလ်ာက္က အ႐ိုး
ဇလီဖားတံုးေတြေအာက္က အ႐ိုး
အဲဒီအ႐ိုးေတြ ေကာက္ခဲ့ ...

စပါးခင္းထဲက အ႐ိုး
ေျပာင္းခင္းထဲက အ႐ိုး
င႐ုတ္ခင္းထဲက အ႐ိုး
ပဲခင္းထဲက အ႐ိုး
ႏွမ္းခင္းထဲက အ႐ိုး
ဝါခင္ထဲက အ႐ိုး
ျမက္ခင္းထဲက အ႐ိုး
ကန္စြန္းခင္းထဲက အ႐ိုး
အဲဒီအ႐ိုးေတြ ေကာက္ခဲ့ ...

ေခါင္းေလာင္းသံေဝတဲ့ေက်ာင္းက အ႐ိုး
ေၾကးစည္သံေဝတဲ့ ေက်ာင္းက အ႐ိုး
ဂီတာသံေတြနဲ႕ေက်ာင္းက အ႐ိုး
အာဇန္သံေဝတဲ့ေက်ာင္းက အ႐ိုး
ဗံုတိုသံေတြနဲ႕ေက်ာင္းက အ႐ိုး
ေရႊစကၠဴေတြနဲ႕ေက်ာင္းက အ႐ိုး
အဲဒီအ႐ိုးေတြ ေကာက္ခဲ့ ...

ေက်ာက္းစိမ္းတံုးေတြေအာက္က အ႐ိုး
ပတၱျမားတံုးေတြေအာက္က အ႐ိုး
ေရႊေျမေတြေအာက္က အ႐ိုး
ေရနံေျမေအာက္က အ႐ိုး
ထံုးေက်ာက္ေတြေအာက္က အ႐ိုး
ေၾကးနီေတြေအာက္က အ႐ိုး
ေဂၚဒန္ေက်ာက္ေအာက္က အ႐ိုး
အဲဒီအ႐ိုးေတြ ေကာက္ခဲ့ ...

တန္းလ်ားေတြထဲက အ႐ိုး
ရြက္ဖ်င္ေတြထဲက အ႐ိုး
ဘန္ကာေတြထဲက အ႐ိုး
ပုန္းခိုက်င္းထဲက အ႐ိုး
မိုင္းကြင္းေတြထဲက အ႐ိုး
မိုးကာစေအာက္က အ႐ိုး
အဲဒီအ႐ိုးေတြ ေကာက္ခဲ့ ....

သံတိုင္ေတြၾကားထဲက အ႐ိုး
ၿခံတိုင္ေတြၾကားထဲက အ႐ိုး
ငါတို႔သိတဲ့ အ႐ိုး .....
ငါတို႔ မသိလိုက္တဲ့အ႐ိုး ...
အဲဒီအ႐ိုးေတြ ေကာက္ခဲ့ ...

ငါတို႔ရဲ႕ လူမမယ္
ဥမမယ္ စာမေျမာက္ေသးသူေတြ အတြက္
ငါတို႔ရဲ႕ လူမမယ္
ရင္ေသြးငယ္ေတြအတြက္
ငါတို႔ရဲ႕ လူမမယ္
ျဖဴစင္သူေလးေတြအတြက္
ငါတို႔ရဲ႕ လူမမယ္
အသိဉာဏ္ႏုနယ္ေသးသူေတြ အတြက္
အဲဒီအ႐ိုးေတြ အားလံုး ေကာက္ခဲ့ပါ
"အ႐ိုး" ေတြ နဲ႕တည္ "လူ႐ိုး" ေတြရိွတဲ့ျပည္
ငါတို႔ခ်စ္တဲ့ ရင္ေသြးေတြေနရစ္ဖို႔
ငါတို႔ခ်စ္တဲ့ ဒီကမၻာႀကီးမွာ
ဒီအ႐ိုးေတြနဲ႕ ထုဆစ္
"လူ႐ိုး"ေတြ နဲ႕ ျပည္သစ္တည္ေပးခဲ့ၾကမယ္။

တရားေကာင္းနာရေတာ့ မွ်ေဝပါတယ္

Stress ကင္းေအာင္ ဘယ္လို ေနမလဲ

ခ်န္ထားခဲ့လိုက္ပါ မနက္ျဖန္ေတြ မ်ားစြာအတြက္

ပ်ံသန္းခြင့္ မရေတာ့ဘူး ထင္ထားတဲ့၊ ႐ိုက္ခ်ိဳးခံရတယ္လို႔ ယူဆခဲ့ဖူးတဲ့ ေတာင္ပံေတြနဲ႔ တို႔တစ္ေတြ ပ်ံသန္းခြင့္ ရေနတယ္။ အားမာန္ အျပည္နဲ႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒဏ္ရာ ဒဏ္ခ်က္ေတြနဲ႕ ဆိုေတာ့ ျမင့္ျမင့္ပ်ံႏိုင္ၾကတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ေတာ္ဝင္ငွက္ေတြ အနိမ့္မွာ ပ်ံေနၾကတာပါ။ ေလဟုန္စီးၿပီး ၀ဲေနတဲ့ အေမရိကန္ လင္ယုန္ႀကီးေတြလုိ ခန္႔ခန္႔ထည္ထည္ ေလဟုန္စီးႏိုင္ဖို႔ အေတာ္ႀကီးကို အားစိုက္ ပ်ံၾကရဦးမွာပါ။ 

တို႔တစ္ေတြ အေတာင္အလက္ေတြ မစံုခင္က။ အေတာင္အလက္စံုဖို႔ကိုက တစ္ဒုကၡ ျဖစ္ခဲ့တာေလ။ တို႔လုိ အေတာင္ဆက္မေပါက္လာတဲ့ ငယ္ေပါင္း ငယ္ေဖာ္ ေတြကိုလည္း သတိရပါရဲ႕။ သူတို႔ေတြက အေတာင္ေလးေတာင္ ျဖစ္မလာေတာ့ အေတာင္ခ်ိဳးတာေတြ၊ အေတာင္က်ိဳးတာေတြက သူတို႔အတြက္ အလွမ္းေ၀းေနခဲ့သလား။ ၿပီးေတာ့ ဒါေတြက သူတို႔ရဲ႕ ေန႔စဥ္သံုးေ၀ါဟာရမွာ ပါခ်င္မွ ပါမွာေပါ့ေလ။ တို႔တစ္ေတြ အေတာင္စံုလု စံုခင္။ အေတာင္ခ်ိဳးတဲ့အေၾကာင္း၊ အေတာင္က်ိဳးတဲ့အေၾကာင္း က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္၊ ခါးခါးသီးသီး၊ ေၾကေၾကကြဲကြဲ ေျပာၾကတာက၊ ညေန ယူနီစန္က လက္ဖက္ရည္၀ိုင္းမွာ အျမည္းေပါ့။ 

အေတာင္အလက္ေလးစံုလို႔ ခုအပ်ံသင္ေနတာမ်ားလား။ ေ၀ဟင္မွာ ပ်ံခြင့္ရၿပီးမို႔ ေျမျပင္မွာ က်န္ေနခဲ့ၾကတဲ့ ငါတို႔အေပါင္းအသင္း၊ ေရာင္းရင္းေတြ၊ အေတာင္ကို မ 'မ' ႏိုင္လုိ႔ မာန္ေလ်ာ့ေနရတဲ့သူ၊ အေတာင္ကို တကယ္အခ်ိဳးခံရလို႔ က်ိဳးက်န္ေနခဲ့တဲ့သူ၊ အေတာင္အလက္ အကုန္မေပါက္လို႔ ဟိုမေရာက္ သည္မေရာက္နဲ႔ ခုန္ေပါက္ ခုန္ေပါက္ ျဖစ္ေနရတဲ့သူ၊ ..... အဲသည္သူ၊ အဲသည္သူေတြ .....

ငါတို႔ ေျမျပင္ကို ျပန္အသက္မွာ ..... 
ႏိုင္ရာစားဆိုတဲ့ ေလာကဥပေဒႀကီးကို အတည္အလင္းခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး ... သူတို႔ပ်ံခြင့္မရလို႔၊ မပ်ံသန္းႏိုင္လို႔၊ .....လို႔၊ .......လို႔၊ ......လို႔၊ 

ငါတို႔ ... ျမင္သမွ် မွ်ေဝဖို႔၊ သူတို႔ေတြလည္း ေန၀င္ခ်ိန္ လွေစဖို႔၊ ျမင့္ျမင့္ပ်ံမွ ေ၀းေ၀း ျမင္တာမို႔ ...
ငါတို႔ အေတာင္ေတြ မအိုမင္းမီ၊ အတၱေတြကို ကုတ္ခ်ီရင္နဲ႕ေပါ့ေလ၊ တတ္ႏိုင္သမွ်ထဲက အတတ္ႏိုင္ဆံုးေပါ့ေလ၊
သူတို႔တစ္ေတြကိုလည္း မွ်ေ၀ဖို႔ေပါ့ေလ အတၱေတြ တစ္ဖဲ႔တစ္ကိုက္မွ်လိုက္ရင္း ...
အျမင့္ဆံုးအလႊာက ေလကို႐ွဴဖို႔ အျမင့္ဆံုးကို ပ်ံႏိုင္ဖို႔ အတၱေတြ တစ္ဖဲ့တစ္ကိုက္ 
တစ္ဖဲ့ၿပီး တစ္ဖဲ့ ........... တစ္ကိုက္ၿပီး တစ္ကိုက္ ..... တတ္ႏိုင္သမွ် တတ္စြမ္းသမွ် ေခၽြခ်ထားခဲ့လိုက္ပါ ...
ငါတို႔လိုပါပဲကြယ္ ....
သူတို႔မွာလည္း မနက္ျဖန္ေတြ မ်ားစြာ က်န္ပါေသးတယ္ ..

မီလ်ံနာေတြ "ဘီလ်ံနာအိပ္မက္" က ႏိႈးထ

မီလ်ံနာေတြက ဘီလ်ံနာျဖစ္ဖို႔အေရး
လမ္းေဘးက ေခြးကို သတ္ရင္ေတာင္ အျပစ္ရိွတယ္။
မီလ်ံနာေတြက ဘီလ်ံနာ အလံထူဖို႕
ေက်ာမြဲေတြအ႐ိုးစုကို ခံုခုၿပီး တက္လွမ္းတာဟာ ယဥ္ေက်းတဲ့ ကမၻာမွာ မရိွသင့္ဘူး။
မီလ်ံနာေတြက ဘီလ်ံနာ ေအာင္ပြဲ ရွမ္ပိန္ ေသာက္ဖို႔
လူတစ္ခ်ိဳ႕ရဲ႕ အေသြးကို ယစ္ပူေဇာ္တာ ဗုဒၶရဲ႕ တရားကို သေရာ္ ေနတာနဲ႕ အတူတူပဲ။
မီလ်ံနာေတြ ဘီလ်ံနာ ပိုး အထ
ေက်ာမြဲေတြ ဘဝ တစ္ခုလံုး ေပးၾကရမလား။
မီလ်ံနာေတြ "ဘီလ်ံနာအိပ္မက္" က ႏိႈးၾက
သင့္ညီ၊ သင့္ႏွမ ခိုကိုးၾကတဲ့အိမ္ မီးေလာင္ၿပီ
အိမ္ယာကိုေရာင္းၿပီး ကားေကာင္းစီးမည့္ သင့္အႀကံ
သင့္ႏွမ လမ္းေဘးမွာ  ...... ေစဖို႔လား ?
သင့္ညီ လမ္းေဘးမွာ ..... ေနဖို႔ လား ?
မီလ်ံနာေတြ "ဘီလ်ံနာအိပ္မက္" က ႏိႈးထ
သင့္ညီ၊ သင့္ႏွမ ကို  ဒီအိမ္မေရာင္းရလို႔
သင္ကိုယ္တိုင္ ပါးခ်မိ ေနၿပီ။
မီလ်ံနာေတြ "ဘီလ်ံနာအိပ္မက္" က ႏိႈးထ
သင့္ညီ၊ သင္ႏွမ ငိုယိုေနၾကၿပီ။
မီလ်ံနာေတြ "ဘီလ်ံနာအိပ္မက္" က ႏိႈးထ
ေနာက္မက်ပါေစနဲ႕ ... ေနာက္မက်ပါေစနဲ႕ ...
သင့္အႏိႈးမွာ ..
သင့္ညီလည္းေသ ..
ပန္းလည္းေၾကြၿပီ ..
ဘယ္လိုျပန္ျပင္ဦးမည္နည္း။

မလုပ္သင့္ မလုပ္အပ္ေသာ အရာကို မလုပ္ေစခ်င္ပါ ...

သံဃာေတာ္မ်ားက စစ္သား ႏွင့္ ရဲ ကို ရိွခိုး ဦးခ် ေနသည့္ပံု ကို ေတြ႕ရသည္မွာ - 

၂၀၀၇ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရး ျဖစ္စဥ္က (၁) ခါ၊ ယခု လက္ပံေတာင္းေတာင္ အေရး ျဖစ္ေနစဥ္ (၁) ခါ။ (၂) ခါ ရိွၿပီ။ 

ထိုသို႔ ရိွခိုးျခင္းသည္ သင့္မသင့္ ဆင္ျခင္သတိရိွေစလို၍ ဤပို႔စ္ကို ေရးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။

ပိဋကတ္ေတာ္၊ ဝိနည္းပိဋကတ္၊ စူဠဝဂ္ပါဠိေတာ္တြင္ "ရိွမခိုးထိုက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ စသည္" အေၾကာင္း ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖာ္ျပပါရိွပါသည္။

ရဟန္းတို႔သည္ လူကို ရိွမခိုးအပ္ဟု ဆိုပါသည္။

ဘုရားတားျမစ္ေသာ အလုပ္ကို မလုပ္သင့္ သတိထားသင့္ၾကသည္။

အထက္ပါပံုကဲ့သို႔ ရိွခိုးျခင္းသည္ "လူတို႔ကို အၾကည္ညိဳ တိုးေစႏိုင္မည္လား၊ ယုတ္ေလ်ာ့ေစမည္လား" ဆိုသည္ကို  ဆင္ျခင္သင့္ၾကသည္။

"ကၽြႏ္ုပ္တို႔ ကိုးကြယ္ရာအျဖစ္ ထားေသာ သံဃာေတာ္အခ်ိဳ႕သည္ အထက္ပါပံုကဲ့သို႔ ရိွခိုးဦးခ် ျခင္းကို လုပ္သင့္သည္ ဟူေသာ အေတြးအေခၚ၊ အယုူအဆမ်ား ဝင္ေနၾကၿပီ" ဆိုသည္ကို ဓာတ္ပံုက သက္ေသျပေနသည္။ ထို အယူအဆ အမွားအယြင္းမ်ားကို အဘယ္သူတို႔က တာဝန္ယူ ပဲ့ျပင္ေပးသင့္ၾကပါသနည္း။

ဤဓာတ္ပံုတို႔သည္ အင္တာနက္ေပၚမွ တဆင့္ ကမၻာတစ္ဝွမ္း ျပန္႔ႏွံ႕သြားမည္ ျဖစ္သည္။ "ဗုဒၶဘာသာရဟန္းေတြ ဘာ့ေၾကာင့္ စစ္သား သို႔မဟုတ္ ရဲ ကို ရိွခိုးတာလဲ" ဟု ေမးလွ်င္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဘယ္လို ေျဖၾကမည္နည္း။

သာသနာျပဳတယ္ဆိုတာ ဘာသာဝင္သူဦးေရ တိုးပြားေစျခင္းလား?

သာသနာျပဳသူမ်ားသည္ ဘာသာတရားမ်ား၏ အႏွစ္သာရျဖစ္ေသာ အမွန္တရားကိုသိရိွ နားလည္ကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေစျခင္းဟူသည့္ လမ္းေၾကာင္းေပၚ မေလွ်ာက္ဘဲ ဘာသာဝင္သူဦးေရ မ်ားျပားေစျခင္းကို သာ အာ႐ံုျပဳ အားထုတ္ၾကပါက ကမၻာတြင္ ဘာသာေရးကို အေျခခံေသာ စစ္ပြဲႀကီးမ်ား ေပၚေပါက္လာမည္ ျဖစ္သည္။ ဘာသာဝင္မ်ားသည္ ဘာသာတရား၏ အဆံုးအမကို လိုက္နာရန္ထက္၊ ဘာသာဝင္ဦးေရ မေလ်ာ့က်ေရး၊ တိုးပြားေရးကို ဦးတည္လာပါက ဘာသာတရားကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ အေသခံသူ၊ ဘာသာတရားကို ကာကြယ္ရန္အတြက္ သတ္ျဖတ္သူ စသည္ျဖင့္ ဘာသာတရားမ်ား၏ မူလပန္းတိုင္မွ ေသြဖည္ေသာ လမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္သြားၾကမည္ ျဖစ္သည္။

သာသနာျပဳသူမ်ားသည္ သာသနာကို ကာကြယ္ရန္ အတြက္ဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဘာသာျခားကို မုန္းတီးေရးတရားမ်ား ေဟာၾကားျခင္း၊ ႏွိပ္ကြပ္ေရးတရားမ်ား ေဟာၾကားျခင္း ျပဳပါက လမ္းမွား ေရာက္ကုန္ၿပီ ျဖစ္သည္။ သာသနာျပဳသူမ်ား ျပဳရမည့္ အလုပ္မွာ အမွန္ကို နားမလည္ေသးသူကို နားလည္ေစရန္ ရွင္းျပျခင္း ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ရွင္းျပႏိုင္ရန္ အတြက္ ကိုယ္တိုင္တရားကို သိဖို႔လိုသည္။ ကိုယ္တိုင္တရားကို နားလည္ဖို႔ လိုသည္၊ ကိုယ္တိုင္ က်င့္ႀကံေနထိုင္ အားထုတ္ဖို႔ လိုသည္။

ဗုဒၶေဟာၾကားေသာ သာသနာကြယ္ေၾကာင္း တရားမ်ားမွာ  ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္ ..

ပဌမ သဒၶမၼသေမၼာသသုတ္
သာသနာ ေပ်ာက္ပ်က္ရန္ ကြယ္ပရန္ အေၾကာင္း (၅) ပါး 
ရဟန္းတို႔ ဤသာသနာေတာ္၌ ရဟန္းတို႔သည္-
(၁) တရားကို ႐ိုေသစြာ မနာကုန္။
(၂) တရားကို ႐ိုေသစြာ မသင္ကုန္။
(၃) တရားကို ႐ိုေသစြာ မေဆာင္ကုန္။
(၄) ေဆာင္ထားေသာ တရားတို႔၏ အနက္ အဓိပၸါယ္ကို ႐ိုေသစြာ ဉာဏ္ျဖင့္ မစူးစမ္း မဆင္ျခင္ကုန္။
(၅) အနက္သေဘာကို သိ၍ တရားသေဘာကို သိ၍ (ေလာကုတၱရာ) တရားအားေလ်ာ္ေသာ အက်င့္ကို႐ိုေသစြာ မက်င့္ကုန္။

သာသနာတည္တံ့ရန္ အေၾကာင္း (၅) ပါး
ရဟန္းတို႔ ဤသာသနာေတာ္၌ ရဟန္းတို႔သည္-
(၁) တရားကို ႐ိုေသစြာ နာကုန္၏။
(၂) တရားကို ႐ိုေသစြာ သင္ကုန္၏။
(၃) တရားကို ႐ိုေသစြာ ေဆာင္ကုန္၏။
(၄) ေဆာင္ထားေသာ တရားတို႔၏ အနက္ အဓိပၸါယ္ကို ႐ိုေသစြာ ဉာဏ္ျဖင့္ စူးစမ္း ဆင္ျခင္ကုန္၏။
(၅) အနက္သေဘာကို သိ၍ တရားသေဘာကို သိ၍ (ေလာကုတၱရာ) တရားအားေလ်ာ္ေသာ အက်င့္ကို႐ိုေသစြာ က်င့္ကုန္၏။

ဒုတိယ သဒၶမၼသေမၼာသသုတ္
သာသနာ ေပ်ာက္ပ်က္ရန္ ကြယ္ပရန္ အေၾကာင္း (၅) ပါး 
ရဟန္းတို႔ ဤသာသနာေတာ္၌ ရဟန္းတို႔သည္-
(၁) သုတ္, ေဂယ်, ေ၀ယ်ာကရုိဏ္း, ဂါထာ, ဥဒါန္း, ဣတိ၀ုတ္, ဇာတ္, အဗၻဳတဓမၼ, ေ၀ဒလႅ-ဟု အဂၤါ ၉-တန္ ရွိေသာ တရားေတာ္ကို မသင္ယူကုန္။
(၂) နာယူၿပီး သင္ယူၿပီးေသာ တရားကို အက်ယ္ အားျဖင့္သူတစ္ပါးတို႔အား မေဟာၾကားကုန္။
(၃) နာယူၿပီး သင္ယူၿပီးေသာ တရားကို အက်ယ္ အားျဖင့္သူတစ္ပါးကို မပို႔ခ်ၾကကုန္။
(၄) နာယူၿပီး သင္ယူၿပီးေသာ တရားကို အက်ယ္ အားျဖင့္ရြတ္ဖတ္ (သရဇၩာယ္) ျခင္းကို မျပဳကုန္။
(၅) နာယူၿပီး သင္ယူၿပီးေသာ တရားကို စိတ္ျဖင့္ အဖန္ဖန္မၾကံစည္ကုန္၊ အဖန္ဖန္ မသံုးသပ္ကုန္၊ စိတ္ျဖင့္ အဖန္ဖန္ မဆင္ျခင္ကုန္။

သာသနာတည္တံ့ရန္ အေၾကာင္း (၅) ပါး
ရဟန္းတို႔ ဤသာသနာေတာ္၌ ရဟန္းတို႔သည္-
(၁) သုတ္, ေဂယ်, ေ၀ယ်ာကရုိဏ္း, ဂါထာ, ဥဒါန္း, ဣတိ၀ုတ္, ဇာတ္, အဗၻဳတဓမၼ, ေ၀ဒလႅ-ဟု အဂၤါ ၉-တန္ ရွိေသာ တရားေတာ္ကို သင္ယူကုန္၏။
(၂) နာယူၿပီး သင္ယူၿပီးေသာ တရားကို အက်ယ္ အားျဖင့္သူတစ္ပါးတို႔အား ေဟာၾကားကုန္၏။
(၃) နာယူၿပီး သင္ယူၿပီးေသာ တရားကို အက်ယ္ အားျဖင့္သူတစ္ပါးကို ပို႔ခ်ၾကကုန္၏။
(၄) နာယူၿပီး သင္ယူၿပီးေသာ တရားကို အက်ယ္ အားျဖင့္ရြတ္ဖတ္ (သရဇၩာယ္) ျခင္းကို ျပဳကုန္၏။
(၅) နာယူၿပီး သင္ယူၿပီးေသာ တရားကို စိတ္ျဖင့္ အဖန္ဖန္ၾကံစည္ကုန္၏၊ အဖန္ဖန္ သံုးသပ္ကုန္၏၊ စိတ္ျဖင့္ အဖန္ဖန္ ဆင္ျခင္ကုန္၏။

တတိယ သဒၶမၼသေမၼာသသုတ္
သာသနာ ေပ်ာက္ပ်က္ရန္ ကြယ္ပရန္ အေၾကာင္း (၅) ပါး 
ရဟန္းတို႔ ဤသာသနာေတာ္၌ ရဟန္းတို႔သည္-
(၁) မေကာင္းသျဖင့္ ယူအပ္ေသာပါဠိကို မေကာင္းသျဖင့္ ထားအပ္ကုန္ေသာ ပုဒ္ ဗ်ည္းတို႔ျဖင့္ သင္ၾကားကုန္၏၊ ရဟန္းတို႔ မေကာင္းသျဖင့္ ထားအပ္ေသာ ပုဒ္ ဗ်ည္း၏ အနက္သေဘာကိုလည္း ခဲယဥ္းစြာသိရ၏။
(၂) ရဟန္းတို႔သည္ အေျပာရ အဆိုရ ခက္ကုန္၏၊ အေျပာရ အဆိုရ့ခက္ျခင္းကို ျပဳတတ္ကုန္ေသာ တရားတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုကုန္၏၊ သည္းခံျခင္း မရွိကုန္၊ အဆံုးအမကို႐ိုေသစြာ မနာယူကုန္။
(၃) အၾကားအျမင္မ်ားကုန္ အာဂံု (ပါဠိ) ႏႈတ္တက္ကုန္ သုတ္ အဘိဓမၼာ ကိုေဆာင္ကုန္ ဝိနည္းကို ေဆာင္ကုန္ မာတိကာကို ေဆာင္ကုန္ေသာ ရဟန္းတို႔သည္ ပါဠိေတာ္ကိုသူတစ္ပါးအား ႐ိုေသစြာ မပို႔ခ်ၾကကုန္၊ ထိုရဟန္းတို႔ ကြယ္လြန္ေသာအခါ ပါဠိေတာ္သည္ အျမစ္အရင္းျပတ္၏၊ ေထာက္တည္ရာ မရွိေတာ့ေခ်။
(၄) မေထရ္ႀကီး ရဟန္းတို႔သည္ ပစၥည္းေလးပါး ေပါမ်ားရန္ ဘုန္းတန္ခိုးႀကီးမားရန္ က်င့္ကုန္၏၊ (သိကၡာ သီလကို) ေလ်ာ့ေပါ့စြာ က်င့္ကုန္၏၊ ေအာက္သို႔ သက္ဆင္းေၾကာင္း နီဝရဏတရား ငါးပါး၌ ေရွ႕သြားျဖစ္ၾကကုန္၏၊ ဆိတ္ၿငိမ္ျခင္း 'ဝိေဝက'၌ တာဝန္မဲ့ ျဖစ္ၾကကုန္၏၊ မေရာက္ေသးသည့္ (စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္) သို႔ ေရာက္ရန္ မရေသးသည့္ (စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္) ကို ရရန္မ်က္ေမွာက္မျပဳရေသးသည့္ (နိဗၺာန္) ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရန္ လံု႔လကို အားမထုတ္ကုန္၊ ထိုမေထရ္ႀကီးတို႔၏ ေနာင္လာ ေနာက္သား တပည့္အေပါင္းသည္လည္း ဆရာ့အယူသို႔ အစဥ္လိုက္၍ က်င့္၏။ ထိုေနာင္လာ ေနာက္သား တပည့္အေပါင္းသည္လည္း ပစၥည္းေလးပါး ေပါမ်ားရန္ ဘုန္းတန္ခိုးႀကီးမားရန္က်င့္၏၊ (သိကၡာ သီလကို) ေလ်ာ့ေပါ့စြာ က်င့္၏၊ ေအာက္သို႔ သက္ဆင္းေၾကာင္း နီဝရဏတရားငါးပါး၌ ေရွ႕သြားျဖစ္၏၊ ဆိတ္ၿငိမ္ျခင္း 'ဝိေဝက'၌ တာဝန္မဲ့ျဖစ္၏၊ မေရာက္ေသးသည့္ (စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္) သို႔ေရာက္ရန္ မရေသးသည့္ (စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္) ကို ရရန္ မ်က္ေမွာက္မျပဳရေသးသည့္ (နိဗၺာန္) ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရန္ လံု႔လကို အားမထုတ္ေတာ့ေခ်။
(၅) သံဃာသည္ ကဲြျပား၏၊ သံဃာကဲြျပားသည္ရွိေသာ္ အခ်င္းခ်င္းဆဲေရးလည္း ဆဲေရးၾကကုန္၏၊ အခ်င္းခ်င္း ၿခိမ္းေျခာက္လည္း ၿခိမ္းေျခာက္ၾကကုန္၏၊ အခ်င္းခ်င္းပစ္ပယ္လည္း ပစ္ပယ္ၾကကုန္၏၊ အခ်င္းခ်င္း စြန္႔လည္း စြန္႔ၾကကုန္၏၊ ထိုသံဃာကဲြျပားရာ၌ မၾကည္ညိဳေသးသူတို႔လည္း မၾကည္ညိဳၾကကုန္၊ ၾကည္ညိဳၿပီးသူ အခ်ဳိ႕တို႔လည္း အၾကည္ညိဳပ်က္ရန္ ျဖစ္၏။

သာသနာတည္တံ့ရန္ အေၾကာင္း (၅) ပါး
ရဟန္းတို႔ ဤသာသနာေတာ္၌ ရဟန္းတို႔သည္-
(၁) ေကာင္းစြာ ယူအပ္ေသာ ပါဠိကို ေကာင္းမြန္စြာ ထားအပ္ကုန္ေသာ ပုဒ္ ဗ်ည္းတို႔ျဖင့္ သင္ၾကားကုန္၏၊ ရဟန္းတို႔ ေကာင္းစြာ ထားအပ္ေသာ ပုဒ္ ဗ်ည္း၏ အနက္သေဘာကိုလည္း လြယ္ကူစြာ သိရ၏။
(၂) ေျပာဆိုလြယ္ကူကုန္၏၊ ေျပာဆိုရလြယ္ကူျခင္းကိုျပဳတတ္ေသာ တရားတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုကုန္၏၊ သည္းခံကုန္၏၊ အဆံုးအမကို ႐ိုေသစြာ နာယူကုန္၏။
(၃) အၾကားအျမင္မ်ားကုန္ အာဂံု (ပါဠိ) ႏႈတ္တက္ကုန္ သုတ္ အဘိဓမၼာကိုေဆာင္ကုန္ ဝိနည္းကို ေဆာင္ကုန္ မာတိကာကို ေဆာင္ကုန္ေသာ ရဟန္းတို႔သည္ ပါဠိေတာ္ကိုသူတစ္ပါးအား ႐ိုေသစြာ ပို႔ခ်ၾကကုန္၏၊ ထိုရဟန္းတို႔ ကြယ္လြန္ေသာအခါ ပါဠိေတာ္သည္အျမစ္အရင္းမျပတ္၊ ေထာက္တည္ရာ ရွိေပ၏။
(၄) မေထရ္ႀကီး ရဟန္းတို႔သည္ ပစၥည္းေလးပါး ေပါမ်ားရန္ ဘုန္းတန္ခိုးႀကီးမားရန္ မက်င့္ၾကကုန္၊ (သိကၡာ သီလကို) ေလ်ာ့ေပါ့စြာ မက်င့္ၾကကုန္၊ ေအာက္သို႔ သက္ဆင္းေၾကာင္း နီဝရဏတရားငါးပါး၌ တာဝန္မဲ့ျဖစ္ကုန္၏၊ ဆိတ္ၿငိမ္ျခင္း 'ဝိေဝက'၌ ေရွ႕သြားျဖစ္ကုန္၏၊ မေရာက္ေသးသည့္ (စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္) သို႔ ေရာက္ရန္ မရေသးသည့္ (စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္) ကို ရရန္ မ်က္ေမွာက္မျပဳရေသးသည့္ (နိဗၺာန္) ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရန္ လံု႔လကို အားထုတ္ကုန္၏၊ ထိုမေထရ္ႀကီးတို႔၏ေနာင္လာ ေနာက္သား တပည့္အေပါင္းသည္လည္း ဆရာ့အယူသို႔ အစဥ္လိုက္၍ က်င့္၏။ ထိုေနာင္လာ ေနာက္သား တပည့္အေပါင္းသည္လည္း ပစၥည္းေလးပါး ေပါမ်ားရန္ ဘုန္းတန္ခိုးႀကီးမားရန္ မက်င့္ေပ၊ (သိကၡာ သီလကို) ေလ်ာ့ေပါ့စြာ မက်င့္ေပ၊ ေအာက္သို႔ သက္ဆင္းေၾကာင္း နီဝရဏတရား ငါးပါး၌ တာဝန္မဲ့ ျဖစ္၏၊ ဆိတ္ၿငိမ္ျခင္း 'ဝိေဝက'၌ ေရွ႕သြားျဖစ္၏၊ မေရာက္ေသးသည့္ (စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္) သို႔ေရာက္ရန္ မရေသးသည့္ (စ်ာန္ မဂ္ ဖိုလ္) ကို ရရန္ မ်က္ေမွာက္မျပဳရေသးသည့္ (နိဗၺာန္) ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရန္ လံု႔လကို အားထုတ္၏။
(၅) သံဃာသည္ အညီအညြတ္ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ျငင္းခံု ခိုက္ရန္ မရွိဘဲပါတိေမာက္ အတူျပသည္ျဖစ္၍ ခ်မ္းသာစြာ ေန၏၊ ရဟန္းတို႔ သံဃာညီညြတ္သည္ရွိေသာ္ အခ်င္းခ်င္းဆဲေရးလည္း မဆဲေရးၾကကုန္၊ အခ်င္းခ်င္း ၿခိမ္းေျခာက္လည္း မၿခိမ္းေျခာက္ၾကကုန္၊ အခ်င္းခ်င္းပစ္ပယ္လည္း မပစ္ပယ္ၾကကုန္၊ အခ်င္းခ်င္း စြန္႔လည္း မစြန္႔ၾကကုန္၊ ထိုညီညြတ္ေသာ သံဃာ၌ မၾကည္ညိဳေသးသူတို႔လည္း ၾကည္ညိဳၾကကုန္၏၊ ၾကည္ညိဳၿပီးသူတို႔လည္း အၾကည္ညိဳ တိုးပြါးရန္ ျဖစ္၏။

အထက္ပါအတိုင္း သဒၶမၼသေမၼာသသုတ္  (၃) သုတ္ ျဖင့္ သူေတာ္ေကာင္းတရားျဖစ္ေသာ သာသနာ ေပ်က္ပ်က္ရန္ ကြယ္ပရန္ အေၾကာင္း ႏွင့္ တည္တံ့ရန္ စည္ပင္ျပန္႔ပြားရန္ အေၾကာင္းမ်ားကို ေဟာၾကားခဲ့ပါသည္။

ဗုဒၶသည္ လူမ်ိဳးေရး ႏွင့္ ပတ္သက္၍ လိစၦဝီမင္းသားတုိ႔အား အေၾကာင္းျပဳကာ အပရိဟာနိယ မပ်က္စီးေၾကာင္းတရား (၇) ပါး (ႀကီးပြားတိုးတက္ေၾကာင္းတရား) ကို ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ဖူးသည္။

ထိုအပရိဟာနိယတရားတို႔ကား ...
(၁) စည္းေဝးတုိင္ပင္ျခင္း
(၂) အညီအညြတ္ေဆာင္ရြက္ျခင္း
(၃) ဥပေဒအတုိင္းက်င့္ျခင္း
(၄) လူႀကီးသူမတို႔၏ အဆံုးအမ၌ တည္ျခင္း
(၅) အမ်ိဳးသမီးအား မႏွိပ္စက္ျခင္း
(၆) ၿမိဳ႕ေစာင့္ ရြာေစာင့္နတ္တို႔အား ပူေဇာ္ျခင္း
(၇) ရဟႏ ၱာတို႔အား ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း ဟူ၍ ျဖစ္ေလသည္။

အပရိဟာနိယသည္ မဆုတ္မယုတ္ မပ်က္မစီးႏုိင္ျခင္းဟူ၍ အဓိပၸာယ္ရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အပရိဟာနိယတရားကို တိုးတက္ေရးတရား ဟု ဆိုရမည္ျဖစ္သည္။

ယခု ရခိုင္ျပည္၌ ျဖစ္ေနေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ားကို ၾကည့္ပါက ရခိုင္လူမ်ိဳးေရာ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာ သို႔မဟုတ္ ေဒသခံ အစၥလာမ္ကိုးကြယ္သူ လူမ်ိဳးမ်ားပါ ဗုဒၶေဟာၾကားသည့္ မဆုတ္မယုတ္ မပ်က္မစီးႏိုင္ျခင္းတရားကို ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့ၾကေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႕ရမည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ခ်ိဳးေဖာက္သည့္ အတြက္ မည္သို႔ ျဖစ္ပ်က္ေနသည္ကို ယခုပင္ ေတြ႕ေနရၿပီ ျဖစ္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ မိမိလူမ်ိဳးကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးၾက၊ ႀကီးပြားတိုးတက္ေစလိုၾက ပါက အထက္ပါ မပ်က္စီးေၾကာင္းတရား ႏွင့္ အညီေနထိုင္ က်င့္ႀကံ အားထုတ္ၾကရေပမည္။


အိႏၵိယ၌ ဗုဒၶသာသနာ ကြယ္သြားရျခင္းမွာ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္မ်ားက တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္ျခင္း၊ အတင္းသြတ္သြင္းျခင္းေၾကာင့္ မဟုတ္ဘဲ အထက္ပါ ဘုရားေဟာ သာသနာပ်က္ေၾကာင္း အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ ကြယ္ေပ်ာက္ရျခင္းျဖစ္သည္။

ဂရိ၊ အာဖဂန္နစၥတန္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွား စသည့္ ဗုဒၶဘာသာထြန္းကားခဲ့ရာ တိုင္းျပည္မ်ားမွ ဗုဒၶဘာသာ ေပ်ာက္ကြယ္သြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမွန္မွာလည္း ဘုရားေဟာခဲ့သည့္ သာသနာပ်က္ေၾကာင္းတရား အတိုင္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့၍ ျဖစ္သည္။

ဗုဒၶဘာသာသည္ အျခားဘာသာမ်ားကဲ့သို႔ ကိုးကြယ္ရန္ ထာဝရတည္ေနေသာ ထာဝရဘုရားမရိွပါ။  ထိုေၾကာင့္ ေနရာဌာန တစ္ခုတြင္ ဗုဒၶသက္ရိွထင္ရွားမရိွေတာ့သည့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကိုးကြယ္ရာအျဖစ္ ဘုရားေဟာၾကားခဲ့သည့္ တရား ႏွင့္ ထိုတရားကို လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္လာသူရဟန္းတို႔သာ ကိုးကြယ္ရာ အျဖစ္ က်န္ရစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ တရားကိုသယ္ေဆာင္သူ တရားအမွန္ကိုသိ၍ သီလေစာင့္ေသာ ရဟန္းတို႔ကြယ္လွ်င္ ထိုေဒသ၌ သာသနာကြယ္မည္ျဖစ္သည္။ ရဟန္းတို႔သည့္ တရားမသိ၍ သီလပ်က္လွ်င္ လူတို႔ အၾကည္အညိဳ ပ်က္မည္။ အၾကည္ညိဳပ်က္လွ်င္ ကိုးကြယ္သူ နည္းလာမည္။ ကိုးကြယ္သူနည္းလာလွ်င္ ရဟန္းတို႔လည္း ရပ္တည္၍မရ။  ေနာက္ဆံုး ကိုးကြယ္သူလည္းေပ်ာက္၊ ရဟန္းလည္းေပ်ာက္၊ သာသနာလည္း ေပ်ာက္မည္ ျဖစ္သည္။

ထာဝရဘုရားမရိွေသာ ဗုဒၶဘာသာကြယ္လွ်င္ ထာဝရဘုရားရိွေသာအယူက ရွင္သန္က်န္ရစ္ေပမည္။ ထာဝရဘုရားဟူေသာ လက္ညိွဴးထိုးမျပႏိုင္သည့္ ဘုရားကို ကိုးကြယ္ျခင္းက လက္ညိွဴးထိုးျပႏိုင္သည့္ တရားမသိေသာ၊ သီလပ်က္ေသာ ရဟန္းကို ကိုးကြယ္ျခင္းထက္ သာသည့္အတြက္ ဘာသာေျပာင္းျခင္းအမႈကို ျပဳၾကေတာ့သည္။


ဗုဒၶဘာသာဝင္ အေပါင္းတို႔အားလည္း လူတစ္ခ်ိဳ႕၏ မိႈင္းတိုက္ရာ ေနာက္သို႔ မလိုက္ဘဲ ခဏေလးရပ္ၿပီး စဥ္းစားၾကပါဟု တိုက္တြန္းလိုပါသည္။

"ဘာသာျခားမ်ားက သတ္ျဖတ္က်ဴးေက်ာ္၍ ဘာသာသာသနာ ကြယ္မည္ဆိုသည့္ မိႈင္းတိုက္မႈကို မယံုၾကည္ပါ ႏွင့္ ဘုရားေဟာ မဟုတ္ဆိုသည္ကို သိပါ"

"ဘာသာျခားမ်ားက ဇြတ္အတင္းသြတ္သြင္း၍ သာသနာပ်က္မည္ ကြယ္မည္ ဆိုသည့္ မိႈင္းတိုက္မႈကို မယံုၾကည္ပါႏွင့္ ဘုရားေဟာ မဟုတ္ဆိုသည္ကို သိပါ"

"ဘုရားမေဟာေသာ အေၾကာင္းျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာသည္ မပ်က္စီးႏိုင္၊ ဘုရားေဟာေသာ အေၾကာင္း ေၾကာင့္သာလွ်င္ ဗုဒၶဘာသာပ်က္စီးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆင္ျခင္သတိရိွၾကပါ၊ ဘုရားထက္ပိုသိ ပိုတတ္ေသာ သာသနာျပဳသူ ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ဆိုသူမရိွေၾကာင္း သတိျပဳၾကပါ"

"မုန္းတီးမႈ ဟူသည့္ အကုသိုလ္စိတ္ကို ျဖစ္ေစရန္ လံႈ႕ေဆာ္ေသာ စာ၊ စကား မ်ား၊ ဘာသာျခား၊ လူမ်ိဳးျခားကို သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ႏွိပ္စက္ျခင္း၊ ညင္းပမ္းျခင္း ျဖင့္ လူမ်ိဳးဘာသာသာသနာကို ကာကြယ္ႏိုင္သည္ ဆိုေသာ အယူအဆ အေတြးအေခၚမ်ားမွာ မွားယြင္းေၾကာင္း ဆင္ျခင္သတိ ရိွၾကပါ"

ဗုဒၶဘာသာကို အဓြန္႔ရွည္တည္တံ့ ေစႏိုင္သူမ်ားမွာ တရားသိေသာ၊ တရားက်င့္ေသာ၊ သီလရိွေသာ၊ ၾကည္ညိဳဖြယ္ေသာ၊ ပညာၪာဏ္ႀကီးေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားသာ ျဖစ္ေပသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ သာသနာျပဳသူမ်ားသည္ ဘုရားေဟာေသာ သာသနာတည္ေၾကာင္းတရားတို႔ျဖင့္သာ သာသနာျပဳသင့္ၿပီး၊ ဘုရားမေဟာေသာ ဝါဒမ်ား၊ မိမိကိုယ္ပိုင္တရားမ်ားျဖင့္ သာသနာျပဳျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ေၾကာင္း သတိျပဳဆင္ျခင္ ေစလိုပါသည္။

ဘာသာဝင္ဦးေရတိုးလားျခင္းသည္ ဘာသာတရားတိုးတက္ျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အမွန္ကို သိသူဦးေရ တိုးလာျခင္းကသာ ဘာသာတရားတိုးတက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရိွေစလိုသည္။ ဘာသာဝင္ဦးေရတိုးလာျခင္းသည္ မိမိတို႔ကို ကိုးကြယ္သူ မေလ်ာ့က်ေစေရး၊ မ်ားျပားေစေရး ဟူေသာ အျဖစ္မ်ိဳး မေရာက္ဖို႔ အေရးႀကီးသည္။ သာသနာျပဳျခင္းဆိုသည္မွာ အမွန္ကို သိေစ၍ ေကာင္းက်ိဳး (ကုသိုလ္) တိုးတက္ေစျခင္းသာ ျဖစ္သင့္ၿပီး၊ အမွားမ်ား သင္ျပ၍ မေကာင္းသည့္အက်ိဳး (အကုသိုလ္) တိုးလာေစမည့္ အားထုတ္မႈမ်ား မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။

သွ်မ္းႏွစ္သစ္ ၂၁၀၅ ခုႏွစ္ (ခရစ္သကၠရာဇ္ ၂၀၁၀) အမွတ္တရ ၅

ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ေတာတြင္းကာလမ်ား (၁၁)

♫♪♯   အရင္ဆို . ♫♪♯ .. ခ်မ္းခ်မ္းနဲ႕ ♫♪♯ မီးပံုနံေဘးမွာ ဝုိင္းဖြဲ႕ကာ ♫♪♯  အေဖာ္ေတြ စံုလင္ေနမယ့္ အျဖစ္ ျပန္ျမင္ေယာင္မိတယ္ ..♫♪♯....♫♪♯...

တစ္ပိုင္းတစ္စ သာရေသာ ဆရာခမ္းလိတ္၏ သီခ်င္းကို ရင္ထဲမွသာမက ႏႈတ္မွလည္း ထုတ္ညည္းမိသည္။
ကၽြန္ေတာ္ အိမ္ကို လြမ္းေနသည္။ ဒီအခ်ိန္ဆို အိမ္မွာ ေဆာင္းေငြ႕ေဆာင္းသက္ကို ရစျပဳၿပီျဖစ္သည္။
ေဆာင္းႏွင္းတို႔ တေဝေဝ ျဖစ္ေနမည္ ျဖစ္ေသာ ေတာႀကိဳေတာၾကားကၿမိဳ႕ ကေလး၊ ေတာင္ႀကိဳေတာင္ၾကားက ၿမိဳ႕ငယ္ေလးကို လြမ္းမိသည္။
ငယ္ငယ္က ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးေသာ ဘဝပံုရိပ္မ်ားက အေတြးတြင္ တဝဲဝဲလည္ ေနသည္။
စိတ္၏ နားထဲတြင္ ေခါပုတ္ေထာင္းသံ တဖံုးဖံုး ....
ေဆာင္းႏွင္းေငြ႔ ေအးေအးတြင္ ကပ္ပါလႊင့္ေမ်ာလာတတ္ေသာ ႏွမ္းေလွာ္နံ႕ သင္းသင္းေလးက ေမြးရပ္ေျမသို႔ အေရာက္ တစ္ေခါက္ ျပန္ခဲ့ဖို႔ ဖိတ္ေခၚ ေနသလို ခံစားမိသည္။
ဟိုးအရင္က အခ်ိန္မ်ား ...

ေမြးရပ္ေျမကို ကၽြန္ေတာ္လြမ္းသည္ ...
ခုခ်ိန္ျပန္လွ်င္ ကၽြန္ေတာ့္ေမေမ ေခါပုတ္ေထာင္းေကၽြးမည္ ျဖစ္သည္။
"အေမကိုလည္း လြမ္းတယ္၊ ရြာက ေခါပုတ္ေထာင္းကိုလည္း လြမ္းတယ္ အေမ။"
ငယ္စဥ္က ေဆာင္းတြင္းကာလကို ကၽြန္ေတာ္ အင္းေတာ္မွာ အခ်ိန္ကုန္ရသည္က မ်ားပါသည္။
၆ ႏွစ္ မွ ၁၇ ႏွစ္သား ထိ အင္းေတာ္ ေဆာင္းနံနက္ခင္းမ်ားကို ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္ကို သတိရသည္။ ေဆာင္းဆိုလွ်င္  အမ်ားအားျဖင့္ အင္းေတာ္ ေဆာင္းတြင္းကိုသာမွတ္မိေနသည္။
ဗန္းေမာက္ေဆာင္းတြင္း အမွတ္တရ ဆိုလွ်င္ ငယ္ငယ္ ၅-၆ ႏွစ္သား အင္းေတာ္သို႔ ေက်ာင္းတက္မသြားမီက ပံုရိပ္မ်ားကို ဝိုးတိုးဝါးတား မွတ္မိေနသည္။ ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕အဝင္နားရိွ ကၽြန္ေတာ္ခ်က္ေၾကြ ေမြးရပ္ေျမ ေအာင္သာကုန္းဟူသည့္ ရြာကေလးတြင္ ႀကံဳခဲ့ရသည့္ ေဆာင္းနံနက္ခင္းမ်ား ျပန္ျမင္ေယာင္မိသည္။

၁၉၉၆ မတိုင္မီ အခ်ိန္က ထိုေက်းရြာေလးကို ဗန္းေမာက္ၿမိဳ႕၏ ရပ္ကြက္တစ္ခုအျဖစ္ မသတ္မွတ္ေသးပါ။ ၿမိဳ႕နယ္ စည္ပင္သာယာ နယ္နမိတ္ပါ ရပ္ကြက္ မဟုတ္ေသးပါ။ အိုးအိမ္မ်ားလည္း ယခုေလာက္ မမ်ားေသးပါ။ ယခုကားလမ္းေဘးရိွ အိမ္ရာမ်ားမွာ လယ္ကြင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ အိမ္ တဲကုပ္ကေလးႏွင့္ ညာဖက္ မ်က္ေစာင္းထိုး မလွမ္းမကမ္းတြင္ အေၾကာ္ဆိုင္ တန္းေလးရိွသည္။ အေၾကာင္ဆိုင္တန္းေလး အေၾကာင္း မေရးမီ ထိုအိမ္ေလးအေၾကာင္း ေျပာရဦးမည္။ ထို အိမ္ေလးသည္ ၁၉၈၃-၈၄ ေလာက္တြင္ (မဆလ ေခတ္) ျပည္သူပိုင္ေျမ အျဖစ္ အသိမ္းခံလိုက္ရပါသည္။ အိမ္ေနရာလည္း အစားျပန္မေပးပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေနစရာမရိွသည့္ အတြက္ အိမ္ငွားဘဝျဖင့္ ၄ ႏွစ္ ခန္႔ ေနခဲ့ရေသသည္။ အိမ္ရာေျမမ်ားသိမ္းျခင္းသည္ အလြန္ အႏၱရာယ္မ်ားပါသည္။ ပိုက္ဆံခ်မ္းသာသူမ်ားအတြက္ သိသာလွေသာ အေျပာင္းအလဲ မဟုတ္ေသာ္လည္း၊ ထိုေျမ ထိုယာကို အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း အျဖစ္ မိသားတစ္စု လံုး မွီခို ေနရသူမ်ား အဖို႔မွာ ဘဝ ပ်က္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။ အေၾကာက္တရားျခင္းယွဥ္လွ်င္ ဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္ အလုပ္ျပဳတ္မွာ ေၾကာက္တာထက္၊ ေတာင္သူတစ္ေယာက္ ေျမသိမ္းခံရမွာ ေၾကာက္တာက ပိုမည္ထင္ပါသည္။ ဝန္ထမ္းတစ္ေယာက္သည္ ပညာတတ္ျဖစ္သည့္ အတြက္ အျခား အလုပ္တစ္ေနရာ ရွာႀကံႏိုင္ဦးမည္။ လယ္သမား၊ ယာသမားအတြက္မွာမူ သူတို႔၏ တစ္ခုတည္းေသာ အတတ္ပညာသည္ လယ္ယာလုပ္ျခင္း၊ သူတို႔၏ တစ္ခုတည္းေသာ အသက္ေမြးရာဌာနသည္ ဤေျမ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေျမမရိွလွ်င္ ဘဝ ပ်က္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သူတစ္ပါးဘဝ၊ မိသားစု အသိုက္အၿမံဳကို ဖ်က္မိျခင္းမွ ေရွာင္းရွားႏိုင္ရန္ အတြက္ အမွန္တကယ္ထိုက္တန္ေသာ ေျမယာ အစားထိုး မေပးႏိုင္ပဲ ေျမသိမ္း၊ ယာသိမ္းျခင္း အမႈကို မျပဳၾကလွ်င္ ေကာင္းေလစြ ဟု ထင္မိပါသည္။

အေၾကာ္ဆိုင္တန္းေလး အေၾကာင္း ဆက္ဦးမည္။ ထိုအေၾကာ္ဆိုင္တန္းတြင္ ေရာင္းသည့္ အေၾကာ္သည္ တို႔မွာ မနက္ ၃ နာရီထိုးေလာက္ဆိုလွ်င္ မီးစေမႊးၾကၿပီး ေၾကာ္ၾကၿပီ။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း "ဗမာေစာ၊ ရွမ္းေတာျပန္" ဟူေသာ ဆို႐ိုးစကား ရိွခဲ့ဟန္တူသည္။ ရြာမွ မီး႐ွဴးမ်ားျဖင့္ ေစ်းေရာင္းတက္လာသူမ်ားက နံနက္ေစာေစာ အဆာေျပ ဝယ္စားၾကတတ္၍ ျဖစ္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဖက္တြင္ ဝါးေပါသည့္အတြက္ ဝါးမီး႐ွဴးမ်ားကို နံနက္ခရီးသြားရာတြင္ ဓာတ္မီးအစားထိုးအျဖစ္ သံုးၾကသည္။ ေငြကုန္ေၾကးက်ခံကာ ဓာတ္မီး၊ ဓာတ္ခဲ ဝယ္ရန္မလို၊ ေတာထဲတိုး၊ ဝါးေျခာက္ရွာကာ ဝါးမီး႐ွဴး အလြယ္တကူ လုပ္ႏိုင္ သံုးႏိုင္ၾကေပသည္။ ဝါးမီး႐ွဴးသည္ ေဆာင္းနံနက္ခင္း ေအးေအးတြင္ အလင္းေပး၍ လမ္းျပ႐ံုသာမက အေႏြးဓာတ္ကိုလည္း ရေစပါသည္။ ဝါးမီး႐ွဴး မျမင္ဖူးသူမ်ားအတြက္ ပံုဆြဲျပဦးမွ သင့္ေတာ္မည္ဟု ထင္ပါသည္။ ဝါးမီး႐ွဴးသည္ အိုလံပစ္ မီး႐ွဴးတိုင္လို ဆီျဖင့္ ထြန္းၫိွရေသာ မီး႐ွဴးလည္း မဟုတ္ပါ။ ေရနံဆီသုတ္အဝတ္ကို တုတ္တြင္ရစ္ပတ္ၿပီး ထြန္းၫိွရေသာ မီးတုတ္မ်ိဳးလည္း မဟုတ္ပါ။ ေျခာက္သေယာင္းေနေသာ ဝါးမ်ားကို ႐ိုက္ခြဲၿပီး ဝါးျခမ္းျပားေလးမ်ား ျဖစ္ေအာင္ အရင္လုပ္ရပါသည္။ ထိုဝါးျခမ္းျပားေလးမ်ားကို ထင္းစည္းကဲ့သို႔ စု၍ စည္းၿပီး ႏွီးျဖင့္ တုပ္ကာ တုတ္အျဖစ္ လုပ္ရပါသည္။
အရွည္ ၄ ေပခန္႔၊ အတုတ္ ၂ လက္မခြဲ ၃ လက္မခန္႔ (လက္တြင္တစ္ဖက္တည္းျဖင့္ ကိုင္၍ ေကာင္းမည့္ အရြယ္) လုပ္ၾကပါသည္။ ဝါးမွာ အသားပါးသည့္ သင္းဝါးကို သံုးေလ့ရိွပါသည္။ အသားပိတ္သည့္ သိုက္ဝါးကို မသံုးပါ။ မီးထြန္းလိုလွ်င္ အဖ်ားတစ္ဖက္ကို မီး႐ိွဴ႕ၿပီး သံုးယံုတာ ျဖစ္သည္။ မီးေလာင္၍ ဝါးအသားအေတာ္မ်ားမ်ား မီးေခ်းခဲ ဖုံးလာလွ်င္ အဖ်ားကို ခါထုတ္ ႐ိုက္ခ်ိဳးရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုအခ်ိန္ေဆာင္းအခါ လမ္းေဘးတစ္ေလွ်ာက္တြင္ မီး႐ွဴးခါးခ် ထားေသာ ဝါးျပာ အခ်ိဳ႕ကို လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ေတြ႕ေနရတတ္သည္။ မီးအလင္းပိုလိ္ုလွ်င္ မီး႐ွဴးတုတ္ကို ေလတြင္ ဘယ္ညာလႈပ္ရမ္းေပးရသည္ ထိုအခါ ျပာမ်ားေၾကြၿပီး ေလပိုရကာ မီးပိုေတာက္လာသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မီး႐ွဴးျဖင့္ လာလွ်င္ လက္ႏွိ္ပ္ဓာတ္မီးကဲ့သို႕ မဟုတ္။ မီးက အၿငိမ္မေန။ တစ္ခါတစ္ခါ မီးမွိန္သြားလိုက္၊ မီးေတာက္ေကာင္းလာေစရန္ ေဝွ႔ရမ္းလိုက္ ျပန္ေတာက္တိ္ုက္ ျဖင့္ ေဆာင္းႏွင္းေတာထဲ တေရႊ႕ေရႊ႕ ခရီးႏွင္ရင္း လိုရာေရာက္ေအာင္ သြားၾကရသည္။

 အိုလံပစ္မီး႐ွဴးတိုင္

ေရနံဆီသုတ္ မီး႐ွဴးတုတ္ 

ဝါးမီး႐ွဴး

ထိုအေၾကာ္ဆိုင္တန္းေလးသည္ ဗန္းေမာက္ ၿမိဳ႕မေစ်း ႏွင့္ ၂ ဖာလံု ခန္႔ အကြာတြင္ ရိွသည့္ အတြက္ ၆ နာရီ၊ ၇ နာရီ ဆို ေစ်းမွ ျပန္လာသူမ်ားလည္း တစ္ေထာက္နားၿပီး ထိုဆိုင္တန္းေလးတြင္ မုန္႔ထိုင္စားၾက နားၾကသည္။ ထိုေနရာတြင္ မနက္ခင္း၌ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဒသအေခၚ မုန္႔လင္မယား (မႏၱေလးေဒသတဝိုက္ မုန္႔မ်က္ႏွာအပ္ ဟု ေခၚသည္ဟု ထင္ပါသည္) ပူပူေလးကို နံနံပင္ေမႊးေမႊးေလးျဖင့္ ၾကြပ္ၾကြပ္ရြရြ စားႏိုင္သည္။ လက္ျဖစ္ ဆန္ေခါက္ဆြဲသုတ္ ကို င႐ုတ္သီး စပ္စပ္၊ ဟင္းရည္ပူပူ ျဖင့္ ႏွာရည္ယိုသည္ အထိလည္း ဆြဲႏိုင္သည္။ ရွမ္းတိုဖူး (ဆန္တိုဖူး) ကို ဆီတိုဖူးရည္စပ္စပ္ျဖင့္ ခ်ဥ္ငံစပ္ေလး ေလႊးႏိုင္သည္။  တိုဖူး (ပဲတိုဖူး) အစိမ္းသုတ္ ကို ၾကာညိဳ႕ခ်ိဳခ်ိဳ၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ ႏွင့္ မ်ဥ္ေသြ႕ေျခာက္ ခ်ဥ္စပ္ေလး စားႏိုင္သည္။ ပဲတို႔ဖူးေၾကာ္ၾကြပ္ၾကြပ္ေလး ကို ေပါင္းတင္းမီးဖုတ္ ေစးေစးေလးျဖင့္ စားႏိုင္သည္။ကုလားပဲျခမ္းေၾကာ္ကို မုန္႔တီအရည္ေဖ်ာ္ႏွင့္ စားရတာလည္း ေကာင္းသည္။ ဗယာေၾကာ္ ႏွင့္ မုန္႔ေၾကြေစ့သုတ္ၿပီး စားရသည္မွာ ေမ့မရႏိုင္သည့္ ရွမ္းနီေဒသရိွ အစားအစာ တစ္ခု ျဖစ္သည္။ မုန္႔လက္ေကာက္ေၾကာ္၊ မုန္႔စိမ္းေပါင္း၊ မုန္႔ျပာလူး အတြင္း၍ အုန္းသီးႏွင့္ ထန္းလ်က္ကို ဌာပနာထား၍ ျပဳတ္ထားေသာ မုန္႔လံုးကို တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု မကပ္ေစရန္ ေဒသအေခၚ မုန္႔ႏွစ္ (ဆန္မႈန္႔) လူးထားေသာ မုန္႔ သည္လည္း စား၍ အေတာ္ေကာင္းပါသည္။ ႏွမ္း ႏွင့္ ေျမပဲ ဆီရႊဲရႊဲျဖင့္ လုပ္ထားေသာ ေခါစီ၊ ႏွမ္းမ်ားမ်ားျဖင့္ အလြန္းေမႊးေသာ  ေခါပုတ္ကင္ ေဖာင္းေဖာင္းေလး၊ အုန္းသီးထည့္ေပါင္းထားသည့္ ေပါင္းတင္း၊ ပဲထည့္ထားသည့္ ပဲေပါင္းတင္း၊ ေကာက္ညွင္းကို ငွက္ေပ်ာဖက္ျဖင့္ ကေတာ့ထိုး ထုပ္ၿပီး ျပဳထားသည့္ ေကာက္ညွင္း စီးေလာ္ေလာ္၊ ျဖဴျဖဴတံုတံု အိအိ ခ်ိဳခ်ိဳျဖင့္ စားရတတ္သည့္ မုန္႔ဦးေႏွာက္ စသည့္ ေဒသထြက္ မုန္႔ပဲသေရစာမ်ားကို ေရာင္းခ်ေလ့ ရိွပါသည္။ ထိုေခတ္အခါက မနက္ မနက္ဆိုလွ်င္ ေစ်းဆိုင္တန္းေလးတြင္ မုန္႔ဝယ္စားသူမ်ားျဖင့္ စည္ကားေနေလ့ ရိွပါသည္။ မုန္႔ပဲသေရစာ စားႏိုင္ေလာက္ေသာ ေငြပို ေငြလွ်ံမ်ားလည္း အထိုက္ အေလ်ာက္ရိွၾက၍ ျဖစ္မည္ ထင္ပါသည္။
မွတ္မွတ္ရရ ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ ၁၉၈၈ မတိုင္မီက ကၽြန္ေတာ္တို႔ဖက္ လူအေတာ္မ်ားမ်ား မုန္႔ဝယ္စားႏိုင္ အလွဴအတန္း ျပဳႏိုင္ၾကေသးသည္ကို မွတ္မိသည္။ ေႏြရာသီတိုင္းလို ရွင္ျပဳပြဲႀကီးမ်ားရိွသည္။ ေနာက္ပိုင္းတျဖည္းျဖည္း အလွဴအတန္းနည္းလာသည္ ေႏြရာသီတိုင္း ရွင္ျပဳပြဲႀကီးမ်ား မရိွေတာ့။ ကၽြန္ေတာ္ခ်စ္ေသာ မုန္႔ေစ်းတန္းေလးသည္လည္း ျပည္တြင္း စီးပြားေရး ခၽြတ္ၿခံဳက်မႈ၏ ဂယက္ထဲ ပါသြားခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္မ်ား၏ မုန္႔ဆိုင္တန္းေလး လံုးပါးပါးၿပီး ေပ်ာက္ပ်က္သြားခဲ့သည္မွာ ယေန႔တိုင္ပင္ျဖစ္သည္။

ထိုစဥ္အခ်ိန္က ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရေသာ မိမိရင္ေသြးကို ကိုယ္ႏွင့္မကြာ "ပိုးတံဘက္" ျဖင့္ ေက်ာပိုးသယ္ေလ့ရိွေသာ ေဒသ ဓေလ့ကို ရွမ္းတို႔၏ ႐ိုးရာဓေလ့ တစ္ခု ျဖစ္မွန္ ေႏွာင္မ်ားမွ သိလာရသည္။
ယခုတိုင္ ရင္ေသြးငယ္တို႔ကို ရင္ႏွင့္မကြာ သယ္ပိုးေစာင့္ေရွာက္ေလ့ရိွေသာ ႐ိုးရာ "ပိုးတံဘက္" ေက်ာပိုး ဓေလ့ေလး ေရရွည္တည္တံ့ ပါေစဟု ဆႏၵျပဳမိပါသည္။

ဆန္တိုဖူး (ရွမ္းတိုဖူး) ၊ မုန္႔ျပာလူး၊ မုန္႔ေၾကြေစ့၊ ေခါစီ၊ ေခါပုတ္၊ ေပါင္းတင္း စသည္တို႔ကို ရွမ္းစကားမတတ္ေတာ့သည့္ ရွမ္းမ်ားေနထိုင္ရာ ျမန္မာျပည္အထက္ပိုင္း စစ္ကိုင္းတိုင္းအတြင္းရိွၿမိဳ႕နယ္မ်ားႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရိွၿမိဳ႕နယ္ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ႐ိုးရာမပ်က္ က်န္ရိွေနသည္ ကေတာ့ ဝမ္းသာရမည္ပင္ ျဖစ္သည္။









ဆရာခမ္းလိတ္ ၏ သီခ်င္းကို နားေထာင္ရင္း တကယ္လြမ္းလာတဲ့ ေမြးရပ္ေျမ။
ေတာင္ျပာျပာမ်ားရဲ႕ ေအာက္၊
ႏွင္းေငြ႔မ်ားရဲ႕ေအာက္၊
ေဆာင္းနံနက္ခင္းတြင္ ျမင္ကြင္းမွ ေပ်ာက္ေပ်ာက္ေနတတ္ေသာ ၿမိဳ႕ငယ္ေလး သို႔မဟုတ္ ရြာငယ္ေလး ..........

ကၽြန္ေတာ္တို႔ အရပ္မွာ ခ်ယ္ရီ မပြင့္ပါ။ ခ်ယ္ရီပင္လည္း မရိွပါ။
ေခါပုတ္ရိွသည္။ လူလံုးမကြဲေအာင္ ခပ္သည္းသည္း က်ေသာ ေဆာင္းႏွင္းပြင့္မ်ားရိွသည္။ အသဲမွာ စြဲေနေသာ ေဆာင္းခ်စ္သည့္ ေသြးက ေဖ်ာက္မရတတ္ပါ။ ေခါင္ရည္ေသာက္သည့္ အေလ့သိပ္မရိွေသာ္လည္း ကေစာ္ေဖာက္ၿပီး ထမင္းခ်ိဳအျဖစ္ စားတာေတာ့ရိွသည္။ စစ္ကိုင္းတိုင္းအထက္ပိုင္း ႏွင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ခ်ယ္ရီမပြင့္ေသာေဒသ မွ ရွမ္းတို႔ကိုလည္း ရွမ္းဟု ေခၚေၾကာင္း၊ ရွမ္းစကားမတတ္ၾကေသာ ေပ်ာက္ကြယ္လုလု ရွမ္းမ်ား ရိွေၾကာင္း အမွတ္တရ တင္ျပလိုက္ရပါသည္။

သွ်မ္းႏွစ္သစ္ ၂၁၀၅ ခုႏွစ္ (ခရစ္သကၠရာဇ္ ၂၀၁၀) အမွတ္တရ ၄

သွ်မ္းႏွစ္သစ္ ၂၁၀၅ ခုႏွစ္ (ခရစ္သကၠရာဇ္ ၂၀၁၀) အမွတ္တရ ၃

သွ်မ္းႏွစ္သစ္ ၂၁၀၅ ခုႏွစ္ (ခရစ္သကၠရာဇ္ ၂၀၁၀) အမွတ္တရ ၂

သွ်မ္းႏွစ္သစ္ ၂၁၀၅ ခုႏွစ္ (ခရစ္သကၠရာဇ္ ၂၀၁၀) အမွတ္တရ ၁

ခ်စ္ဇနီ၊ ခ်စ္သမီး ႏွင့္ ကခ်င္ေျမ

ေနျပည္ေတာ္ရိွ National Landmark တြင္ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ယူခဲ့ၾကေသာ သမီး ႏွင့္ ဇနီး ပံုကို အမွတ္တရ ပို႔စ္အျဖစ္ တင္လိုက္ပါသည္။

က်က္သေရရိွေသာ ကခ်င္႐ိုးရာ ဝတ္စံုေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့္ ဇနီး ႏွင့္ သမီးလည္း ပိုလွ လာသလို :D

ကၽြန္ေတာ့္ မိသားစုေလး ၿငိမ္းခ်မ္းသလို ကခ်င္ျပည္မွာ ရိွတဲ့ ကခ်င္မိသားစုေတြလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစလို႔

ရွမ္းမေလးျဖစ္တဲ့ သမီးေလး ကခ်င္႐ိုးရာ ကိုလည္း ေလးစားနားလည္ တတ္သူ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။

ကခ်င္႐ိုးရာ ဝတ္စံုျဖင့္ ျမဴးၾကြေနေသာ ကၽြန္ေတာ့္တူမ ဗမာမေလးမ်ားႏွင့္ သမီးေလး 

ကမၻာမွာ လိုအပ္ေနေသာ ဥပေဒ

ခု ကမၻာမွာ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး ပုတ္ခတ္ေစာ္ကားမႈေတြကေန လူတစ္ဦးနဲ႕တစ္ဦး၊ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံနဲ႕ တစ္ႏိုင္ငံ၊ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး နဲ႕ တစ္မ်ိဳး မုန္းတီးမႈေတြ ပိုမိုျပင္းထန္းလာၾကတယ္။ ဒါေတြဟာ လ်င္ျမန္တိုးတက္လာတဲ့ သံုးစြဲရလြယ္ကူတဲ့ မီဒီယာကြန္ယက္ေတြရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္တယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကို ေမတၱာတရားေတြပဲ လက္ဆင့္ကမ္းသယ္ေဆာင္ေစသင့္တယ္။ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြရဲ႕ ရင္ထဲကို အမုန္းမ်ိဳးေစ႔ေတြ ပ်ိဳးေထာင္မေပးသင့္ဘူး။ အဓမၼသာသနာျပဳျခင္းေတြကိုလည္း တားဆီးသင့္တယ္။ သာသနာျပဳသူေတြဟာ ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္းသူေတြ ပဲ ျဖစ္သင့္တယ္။
မီဒီယာကို အသံုးခ်ၿပီး ဘာသာေရးေစာ္ကားမႈ၊ လူမ်ိဳးေရးေစာ္ကားမႈ ဖန္တီးတဲ့ သူေတြကို တားဆီးႏိုင္မယ့္ ဥပေဒတစ္ခု ကမၻာမွာ ျပဌာန္းသင့္တယ္။

ဟက္ျပန္ၿပီ တစ္ခါ

ဟိုးတစ္ေခါက္က အဟက္ခံရၿပီး Password ကို ကၽြန္ေတာ့္ဇနီးအေကာင့္ထဲ ပို႔ေပးထားခဲ့ဖူးသည္။

ခုတစ္ေခါက္ ကၽြန္ေတာ့ အေကာင့္ကို ဟက္ဖို႔လုပ္ျပန္ၿပီ။ ဂူဂယ္က သတိေပးသည္။ ဖံုးထဲလည္း မက္ေဆ့ဂ္ ဝင္လာသည္။ Password ေျပာင္းလိုက္ရသည္။ အဲဒီအေၾကာင္း မေရးျဖစ္ခဲ့။ 

ခုေတာ့ ေျပာလိုသည္ အိုင္တီ ဆရာႀကီးမ်ားခင္ဗ်ာ .. ကၽြန္ေတာ္သည္ အင္တာနက္ကို ကႀကီး ခေကြး အဆင့္သာ တတ္ပါသည္။ ပိုက္ဆံလည္း ခ်မ္းသာသူမဟုတ္ပါ။ နာမည္ႀကီးသူလည္း မဟုတ္ပါ။ 

ထို႔ေၾကာင့္ ဘဏ္အေကာင့္တြင္လည္း ပိုက္ဆံ မရိွပါ။ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ကိစၥတြင္လည္း လွ်ိဳ႕ဝွက္စရာ ကိစၥႀကီးမ်ားလည္း မရိွပါ။ သင္သိလိုတာရိွလွ်င္ saingkhantun@gmail.com ကို သင့္အေကာင့္တြင္ add ၍ ပြင့္လင္းစြာ ေမးႏိုင္ပါသည္။ 

အမွန္တရား နဲ႕ အႏိုင္

ဗုဒၶအေဟာ
ဆႏၵေဇာမွာ
အဓိပတိျဖစ္သူက အႏိုင္။
အမွန္ နဲ႕ အမွား
တရား နဲ႔ မတရား
အား နဲ႕ ဓား ထက္သူက အႏိုင္။
သမိုင္း နဲ႕ ရာဇဝင္
ႏိုင္သူကသာလွ်င္  ကမၸည္းတင္တယ္။
ဖတ္သမွ် မွတ္သမွ် စာေပ
အမွန္ေတြ ႏိုင္ေပမေပါ့
ႏိုင္သူက မွန္ခ်င္ေတာ့
သူ"မွန္" သူ"တရား" ဖို႔ အေရး
လူ႕သည္းေျခႀကိဳက္
"အမွန္တရား" ကို "အႏိုင္" ေပးခဲ့လိုက္တယ္။

ခ်စ္ဇနီးသို႔

ခ်စ္သူသည္ လေရာင္ေအာက္၌ လမ္းေလွ်ာက္လို၏။
သုိ႔ေသာ္ လမိုက္ညတည္း။
ကၽြႏ္ုပ္ မစြမ္းဟု အားမေလ်ာ့ပါ။
ခ်စ္သူကို အေမာေျပေအာင္ အိပ္ေစၿပီး။
တစ္ကိုယ္တည္း ပိုးစုန္းၾကဴးငယ္တို႔ကို စုကာ "ညမီးအိမ္" လုပ္ေနပါသည္။
ခ်စ္သူတစ္ေရးႏိူးခ်ိန္၌ ေပ်ာ္ေစႏိုင္လိမ့္မည္ 
ဟူေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ျဖင့္ အိပ္စက္ျခင္းကို ေမ့၏။
ဤသည္မွာ ခ်စ္သူေပ်ာ္ဖို႔တည္း။

လူလိမၼာအတၱ

လူ ...

လူ မွာမွ လူလိမၼာ ...

လူ ..

လူ ရာဝင္တဲ့လူ ...

လူ ..

အသံအက်ယ္ႀကီး နဲ႕လူ ...

လူ ..

မ်က္ႏွာႀကီးတဲ့လူ ...

လူ ..

သူလို ငါလို အတၱေတြကို ေျမျမဳပ္

လူ ..

ပိပိရိရိ ဘယ္သူမွ မသိ

လူ ...

လိမၼာတဲ့လူ ..

လူ

အတၱနဲ႕ လူ ....